چرا بعد استفاده از نیاسینامید جوش میزنم؟

سلام! به سفورا تهران خوش آمدید!

اگر حتی یک‌بار سرم نیاسینامید خریده باشی، احتمالاً این اتفاقات برات آشناست:
چند روز اول همه‌چیز خوبه، پوست بد نیست، حتی شاید حس کنی یه کم بهتر شده. بعد گذشتن چند هفته یا حتی جند روز چند تا جوش ریز یا زیرپوستی ظاهر می‌شن! نه اون‌قدر بزرگ که بگی آکنه‌ست، نه اون‌قدر کم که بشه نادیده گرفت. همون جوش‌هایی که باعث می‌شن مدام جلوی آینه بری و با خودت بگی «مگه نیاسینامید قرار نبود خوب باشه؟ پس چرا بعد استفاده از نیاسینامید جوش میزنم؟»!!

اینجا معمولاً دو تا فکر میاد سراغ آدم:
یا محصول فیک بوده، یا پوست «داره پاکسازی می‌کنه». اما واقعیت اینه که اغلب ما داریم از یه ماده‌ی مفید، به شکل اشتباه استفاده می‌کنیم، یا اصلاً برای پوست‌مون مناسب نیست و کسی اینو صادقانه بهمون نگفته!

این بلاگ دقیقاً از همین‌جا شروع می‌شه؛ نه برای ترسوندن از نیاسینامید، نه برای تعریف بی‌دلیل ازش!

فقط می‌خوایم بفهمیم چرا بعضی وقت‌ها چیزی که قراره پوست رو آروم‌تر کنه، آخرش کار رو بدتر می‌کنه؟!

نیاسینامید یکی از آن ترکیباتی است که تقریباً در هر روتین پوستی مدرن پیدا می‌شود.

از کنترل چربی و کاهش منافذ گرفته تا روشن‌تر شدن پوست و تقویت سد دفاعی، این ماده سال‌هاست جای ثابتی در محصولات مراقبت از پوست دارد.
اما تجربه‌ی بسیاری از افراد چیز دیگری می‌گوید:
جوش‌های ریز، زیرپوستی، یا حتی آکنه‌های التهابی که درست بعد از شروع نیاسینامید ظاهر می‌شوند.

این سؤال کاملاً منطقی است: اگر نیاسینامید «ماده‌ای آرام‌بخش و متعادل‌کننده» است، چرا باید باعث جوش شود؟

پاسخ کوتاه این است: نیاسینامید ذاتاً بد نیست، اما همیشه و برای همه هم مناسب نیست.
پاسخ کامل‌تر را در ادامه می‌خوانید.

---

نیاسینامید چیست؟ و دقیقاً چه کاری با پوست انجام می‌دهد؟

نیاسینامید یا ویتامین B3 یک ماده‌ی چندکاره است که در دوز مناسب می‌تواند:

• تولید سبوم (چربی پوست) را متعادل کند
• التهاب را کاهش دهد
• سد دفاعی پوست را تقویت کند
• ظاهر منافذ را بهبود ببخشد
• به روشن‌تر و یکنواخت‌تر شدن رنگ پوست کمک کند

در مقالات پوستی و منابع معتبر مراقبت پوستی، نیاسینامید معمولاً به‌عنوان ترکیبی «ملایم» معرفی می‌شود. اما نکته‌ی مهمی که اغلب نادیده گرفته می‌شود این است که ملایم بودن به معنی بدون واکنش بودن و نداشتن عوارض برای پوست شما نیست!

---

آیا نیاسینامید باعث بیرون آمدن جوش‌های پنهان پوست می‌شود؟

یکی از باورهای رایج این است که جوش‌هایی که بعد از شروع استفاده از نیاسینامید ایجاد می‌شوند، نشانه‌ی «پاکسازی پوست» هستند. اما واقعیت این است که نیاسینامید برخلاف رتینوئیدها و اسیدهای لایه‌بردار، چرخه‌ی نوسازی سلولی پوست را تسریع نمی‌کند. به همین دلیل، از نظر علمی نمی‌توان علت جوش‌های ناشی از نیاسینامید را وجود جوش های قبل از استفاده از آن و بیرون ریزی پوست دانست.

آنچه اغلب اتفاق می‌افتد، تحریک پوستی یا واکنش به فرمول محصول است، نه بیرون آمدن جوش‌های پنهان!

مخصوصا اگر جوش‌ها همراه با قرمزی، سوزش یا احساس گرما در پوست ظاهر شوند.

آیا جوش بعد از نیاسینامید طبیعی است؟

باید شفاف گفت:
نیاسینامید باعث پاکسازی پوست و بیرونریختن جوش های شما واقعاً نمی‌شود!

بیرون ریزی جوش و پوست معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که ترکیباتی مثل رتینوئیدها یا اسیدهای لایه‌بردار، پوست شما را پاکسازی میکنند و چرخه‌ی نوسازی سلولی را تسریع می‌کنند. نیاسینامید چنین مکانیسم و اثری ندارد!

بنابراین اگر بعد از شروع استفاده:

• جوش‌ها ریز و ناگهانی‌اند
• همراه با سوزش یا خارش هستند
• در قسمت‌هایی ظاهر می‌شوند که قبلاً آکنه نداشته‌اید
• سریع‌تر ظاهر می‌شوند
• همراه با ناراحتی پوستی‌اند
• و با قطع محصول بهبود پیدا می‌کنند

→ این واکنش، تحریک یا عدم تطابق پوست با محصول است، نه پاک سازی و یا برون ریزی پوست!

---

شایع‌ترین دلایل جوش زدن بعد از سرم نیاسینامید

1. ترکیب نیاسینامید با سایر محصولات؛ عامل پنهان جوش

از اصلی ترین عوامل جوش بعد از نیاسینامید، استفاده هم‌زمان آن با محصولات نامناسب است.

هرچند نیاسینامید با بسیاری از مواد «سازگار» است، اما در پوست‌های حساس ترکیب همزمان آن با موارد زیر می‌تواند مشکل‌ساز شود:

• فرمول‌های بسیار چرب
• اسیدهای لایه‌بردار قوی (AHA / BHA)
• رتینول‌های با دوز بالا
• مشتقات ویتامین C اسیدی
• یا مواد فعال قوی در یک روتین شلوغ

می‌تواند باعث بسته شدن منافذ و بروز جوش و همچنین تضعیف سد پوستی را افزایش دهد. در بسیاری از موارد، مشکل خود نیاسینامید نیست، بلکه محیطی است که در کنار آن برای پوست ایجاد می‌شود.

در اینجا بیشتر بخوانید: نیاسینامید با چی نباید استفاده بشه؟ راهنمای بایدها و نبایدهای روتین پوستی

2. درصد بالای نیاسینامید

در سال‌های اخیر، تمرکز زیادی روی سرم‌های ۱۰٪ یا حتی ۱۵٪ نیاسینامید ایجاد شده است.
در حالی که بسیاری از متخصصان پوست معتقدند:

اثرگذاری اصلی نیاسینامید معمولاً در بازه‌ی ۲٪ تا ۵٪ اتفاق می‌افتد.

درصدهای بالاتر:

• احتمال تحریک را افزایش می‌دهند
• تعادل طبیعی پوست را به‌هم می‌زنند
• در پوست‌های حساس یا مستعد آکنه باعث بروز جوش زیرپوستی می‌شوند

این واکنش بیشتر «دوز محور» است تا «کیفیت محور».

برخلاف تصور عمومی، غلظت‌های بسیار بالای نیاسینامید لزوماً اثربخشی بیشتری ندارند. در واقع، بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که فواید اصلی نیاسینامید در غلظت‌های پایین‌تر نیز قابل دستیابی است.

غلظت‌های بالا، یا در برخی فرمولاسیون‌ها، اگر نیاسینامید به‌درستی تصفیه نشده باشد، ممکن است حاوی مقدار کمی نیکوتینیک اسید باشد. به‌ویژه برای پوست‌های حساس یا مستعد آکنه، ممکن است باعث اختلال در تعادل پوست شوند و واکنش‌هایی مثل جوش‌های ریز یا التهاب ایجاد کنند. در این شرایط، پوست بیشتر دچار استرس می‌شود تا بهبود.

---

3. استفاده بیش از اندازه یا با دفعات بالا

نیاسینامید ترکیبی نیست که لازم باشد:

• صبح و شب
• همراه چند محصول فعال دیگر
• با لایه‌سازی سنگین

استفاده شود.

مصرف بیش‌ازحد حتی از مواد مفید هم می‌تواند نتیجه‌ی معکوس بدهد.
در بسیاری از مقالات کره‌ای مراقبت پوست، تأکید می‌شود که سادگی روتین نقش کلیدی در سلامت پوست دارد.

---

4. سد دفاعی پوست از قبل آسیب دیده بوده

اگر قبل از شروع نیاسینامید:

• زیاد لایه‌برداری می‌کردید
• روتین شلوغ و تهاجمی داشتید
• یا پوست‌تان دائم می‌سوخت و قرمز می‌شد

اضافه کردن نیاسینامید—even یک ماده‌ی مفید—می‌تواند فشار نهایی را وارد کند.
پوست واکنش نشان می‌دهد، نه به خاطر بد بودن ماده، بلکه چون دیگر توان تحمل ندارد.

---

چگونه بفهمیم جوش‌ها موقتی‌اند یا باید نیاسینامید را کنار بگذاریم؟

به این علائم دقت کنید:

• جوش‌ها خفیف‌اند
• التهاب ندارند
• با قطع محصول بهبود پیدا می‌کنند
• بعد از ۱ تا ۲ هفته کاهش می‌یابند

❌ بهتر است مصرف را قطع کنید اگر جوش‌هایی که به‌دلیل ناسازگاری یا تحریک ایجاد می‌شوند معمولا این نشانه ها را دارند:

• جوش‌ها بدتر می‌شوند
• همراه با سوزش، خارش یا قرمزی‌اند
• نواحی جدید درگیر می‌شوند
• بعد از کاهش دفعات مصرف هم ادامه دارند

---

اگر بعد از نیاسینامید جوش زدیم، بهترین کار چیست؟

1. مصرف را برای ۷ تا ۱۰ روز قطع کنید
2. روتین را به حداقل برگردانید:
   • شوینده ملایم
   • آبرسان
   • مرطوب‌کننده
3. سپس اگر قصد تست مجدد دارید:
   • درصد پایین‌تر
   • یک شب در میان
   • روی پوست کاملاً خشک
4. اگر واکنش تکرار شد، این ماده مناسب پوست شما نیست — و این کاملاً طبیعی است.

---

نیاسینامید با غلظت کم بهتر است یا غلظت بالا؟ راهنمای غلظت مناسب برای شروع

اگر کمی در مورد نیاسینامید جست‌وجو کرده باشی، حتماً با سرم‌هایی روبه‌رو شده‌ای که رویشان با افتخار نوشته شده: 10% یا حتی بیشتر. همین‌جا معمولاً این سؤال پیش می‌آید که آیا غلظت بالاتر یعنی نتیجه بهتر؟
واقعیت این است که در مورد نیاسینامید، همیشه بیشتر به معنای بهتر نیست.

بر اساس مطالعات پوستی و تجربه‌ی برندهای تخصصی مراقبت از پوست، بسیاری از مزایای نیاسینامید—مثل تنظیم ترشح چربی، بهبود سد دفاعی پوست و کاهش التهاب—در غلظت‌های پایین‌تر (حدود 2 تا 5 درصد) هم به‌خوبی دیده می‌شوند. این بازه همان محدوده‌ای است که در تحقیقات بالینی بیشترین تعادل بین اثربخشی و تحمل‌پذیری پوست را نشان داده است.

در مقابل، غلظت‌های بالا (مثل 10 درصد) لزوماً اثر درمانی دو برابر ایجاد نمی‌کنند، اما می‌توانند احتمال بروز عوارض را بیشتر کنند؛ مخصوصاً برای افرادی که:

• پوست حساس دارند
• سابقه قرمزی یا سوزش پوستی دارند
• یا هم‌زمان از مواد فعال دیگری مثل اسیدها یا رتینول استفاده می‌کنند

در این شرایط، پوست ممکن است به‌جای بهبود، دچار تحریک، جوش‌های ریز یا احساس ناراحتی شود؛ واکنشی که اغلب به‌اشتباه پاکسازی پوست و برون ریزی جوش ها تلقی می‌شود.

برای شروع، اکثر متخصصان توصیه می‌کنند نیاسینامید را با غلظت پایین‌تر و دفعات کمتر وارد روتین کنید. این کار به پوست فرصت می‌دهد بدون استرس با ماده سازگار شود. اگر پوست واکنش منفی نشان نداد، همیشه می‌توان در آینده—و در صورت نیاز واقعی—به غلظت بالاتر فکر کرد. مراقبت پوست قرار نیست یک آزمایش تحمل‌پذیری باشد.

در نهایت، انتخاب غلظت مناسب بیشتر از آن‌که به ترند یا عدد روی بسته‌بندی ربط داشته باشد، به شرایط پوست شما بستگی دارد. پوستی که آرام، متعادل و بدون التهاب است، معمولاً با فرمول‌های ملایم نتیجه‌ی بهتری می‌گیرد تا با ترکیبات قوی و تهاجمی.

آیا همه به نیاسینامید نیاز دارند؟

نه!
این یکی از بزرگ‌ترین سوءبرداشت‌های دنیای مراقبت پوست است.

پوست سالم الزاماً به این معنی نیست که همه‌ی مواد ترند را استفاده می‌کنید.
بسیاری از افراد با روتین‌های ساده، بدون نیاسینامید، رتینول یا اسیدها پوستی کاملاً متعادل دارند.

مراقبت پوست مسابقه نیست.

---

نیاسینامید مناسب چه افرادی است؟

1. افرادی که پوست چرب و مستعد جوش دارند

• نیاسینامید تولید چربی پوست را تنظیم می‌کند و التهاب ناشی از آکنه را کاهش می‌دهد.
• برای کسانی که جوش‌های هورمونی یا چربی زیاد دارند، سرم نیاسینامید با غلظت ۵٪ تا ۱۰٪ می‌تواند بسیار مفید باشد. Re’equil

2. افرادی که منافذ باز دازند

• یکی از دلایل بزرگ باز شدن منافذ، چربی بیش از حد پوست و تجمع سلول‌های مرده است.
• نیاسینامید با تنظیم ترشح سبوم و کاهش التهاب پوست، به مرور باعث می‌شود منافذ کمتر مشخص شوند.
• نیاسینامید خاصیت ضدالتهابی دارد و باعث کاهش التهاب و قرمزی شده و مانع تحریک پوست اطراف منافذ می‌شود.
• توصیه می‌شود با غلظت کم (۲٪ تا ۵٪) شروع شود و به تدریج افزایش یابد. Deconstruct

3. افرادی که جای لک، لکه‌های تیره یا آفتاب سوختگی دارند

• نیاسینامید رنگ پوست را یکنواخت می‌کند و از تشکیل ملانین اضافی جلوگیری می‌کند.
• کسانی که لک‌های ناشی از جوش یا آفتاب دارند، با مصرف منظم نیاسینامید می‌توانند به بهبود قابل توجهی برسند. Re’equil

۴. افرادی که به دنبال رطوبت‌رسانی و تقویت سد پوستی هستند

• نیاسینامید به تقویت سد حفاظتی پوست و حفظ رطوبت کمک می‌کند.
• برای افرادی که پوست خشکی دارند ولی نمی‌خواهند محصولات چرب استفاده کنند، گزینه عالی است.Cosmetic Chemistry

⚠️ نکته مهم:

• هر چند نیاسینامید مناسب اکثر پوست‌هاست، اما در صورت استفاده همزمان با محصولات اسیدی قوی یا رتینول با غلظت بالا ممکن است باعث تحریک یا جوش شود.
• شروع با غلظت کم و رصد واکنش پوست، همیشه بهترین روش است.

---

نتیجه:

عدم سازگاری با نیاسینامید به این معنی نیست که پوست شما مشکل دارد. گاهی فقط به ماده‌ای نیاز دارید که با شرایط پوستتان هماهنگ‌تر باشد. مراقبت پوست قرار نیست یک نسخه‌ی یکسان برای همه باشد؛ بهترین روتین، روتینی است که پوستتان با آن احساس آرامش می‌کند.

پس چرا بعد از نیاسینامید جوش میزنیم؟ جوش بعد از سرم نیاسینامید معمولاً نشانه‌ی یکی از این موارد است:

• درصد نامناسب
• مصرف نادرست
• تداخل ترکیبات
• یا ناسازگاری فردی

نه یک «مرحله‌ی طبیعی درمان».

شناخت پوست، توجه به واکنش‌ها و ساده‌سازی روتین، همیشه از پیروی کورکورانه از ترندها مؤثرتر است.

اگر هنوز مطمئن نیستید که نیاسینامید برای پوست شما مناسب است یا نمی‌دانید کدام غلظت یا محصول را انتخاب کنید، تیم متخصص ما در Sephora Tehran آماده پاسخ به سوالات شماست. با یک مشاوره کوتاه می‌توانید بهترین محصول را متناسب با نوع پوست و نیازتان پیدا کنید و از مزایای واقعی نیاسینامید بهره‌مند شوید.

✨همین حالا سرم نیاسینامید مناسب خود را از سفورا تهران خریداری کنید و اولین قدم را برای پوستی سالم‌تر و شاداب‌تر بردارید!